‘Waar blijft de compensatie voor blauwtongschade?’

Zowel politici, sectororganisaties als schapenhouders beginnen zich te roeren omdat ze vinden dat het hoog tijd wordt voor compensatie van de blauwtongschade. Zeker nu het vaccin toch minder goed zijn werk doet dan iedereen vooraf had gehoopt. Schapenhouders in Duitsland krijgen bijvoorbeeld wel een bijdrage voor hun blauwtongvaccinaties.

Tekst: Ina Kooistra-Vogel en Marjan Kornegoor.

Het blauwtongvirus verspreidt zich enorm snel. Het aantal ziektegevallen kan oplopen tot 50 of zelfs 100 procent van een kudde. De verschillen zijn groot per bedrijf zowel qua ziektepercentages als ziektebeeld. In vergelijking met de uitbraak van 2023, waarbij 7 op de 10 zieke schapen stierf, ligt het sterftecijfer voorlopig nog lager. Algemeen directeur Reinard Everts van de Nederlandse Schapen- en Geitenfokkers Organisatie noemde in een uitzending van EenVandaag een sterftecijfer van 1 op 10. Judith van Andel van de Provinos Schapenadviesgroep in Venlo, die door heel Nederland 38 abonnees adviseert met in totaal meer dan 28.000 dieren, constateerde bij haar klantenbestand in dezelfde periode echter al een sterfte van 15 tot 20 procent onder zieke schapen.

Zelfs met een aanzienlijk lager sterftepercentage kan het aantal dode dieren bij deze uitbraak hoger uitvallen door de enorm snelle en wijdverbreide verspreiding van het virus. Overigens moest vorig jaar ook een onbekend aantal schapen, die de ziekte in eerste instantie hadden overleefd, later vanwege restschade alsnog worden geëuthanaseerd. Dit kan ook dit jaar het geval zijn.

50.000 euro onkosten

Schapenhouder Wilko Kemp zei bij EenVandaag: “Ik ben vorig jaar 284 schapen verloren en had meer dan 50.000 euro aan onkosten. Als dit nog eens gaat gebeuren dan moet ik de handdoek in de ring gooien. Het is onbegrijpelijk dat de Nederlandse overheid geen schadevergoeding biedt aan schapenhouders. Als een schaap gepakt wordt door een wolf, wordt de schade vergoed. Maar als een schaap gestoken wordt door een mug, gaat de overheid achterover hangen en doet niets. Ik begrijp er niks van.”

Geen alternatief

Voldoet het vaccin? Dit wordt door een woordvoerder van het ministerie van LVVN beaamt. “Uit het onderzoek van GD blijkt dat het klinische beeld in het algemeen is verbeterd vergeleken met 2023.” Vaccinatiedeskundige Piet van Rijn van Wageningen Bioveterinary Research reageert in landelijke media op kritiek met betrekking tot de werking van het vaccin. Daarbij geeft hij aan dat de omzichtig geformuleerde claims van producenten eigenlijk al voor de vaccinatiecampagne erop wezen, dat inenten geen volledige bescherming zou bieden. Zowel Van Rijn als de woordvoerder van het ministerie benadrukken dat er geen alternatief was. “We stonden met de rug tegen de muur.” Geen volledige bescherming staat echter ver af van de huidige realiteit, waarbij de schapensector opnieuw buitenproportioneel wordt getroffen. Waar BTV tot voor 7 jaar in EU-verband een bestrijdingsplichtige ziekte was (zonder verplichte ruiming), geldt ondanks de ongekende heftigheid van dit serotype alleen een meldingsplicht. Het is aan de minister om te bepalen dat deze crisis het ondernemersrisico te buiten gaat en dat nationale compensatie nodig is voor schapenhouders, die aan de blauwtongcrisis kapot dreigen te gaan.

SGP stelt kamervragen

De SGP-fractie heeft Kamervragen gesteld aan LNVV-minister Femke Wiersma over het financieel ondersteunen van de sector. De partij suggereert hierbij onder andere vergoedingen voor blauwtongvaccins, Rendac-kosten en noemt ook de herinvoering van de graasdierpremie. André Flach heeft hierover deze week Kamervragen ingediend. Hij vraagt daarnaast om meer duidelijkheid over de effectiviteit van de vaccins en in hoeverre deze bijdragen aan het beperken van de verspreiding van blauwtong. Verder wil Flach weten of er, op basis van de ervaringen van het afgelopen jaar, andere managementmaatregelen zijn te identificeren die effectief waren in het verminderen van besmettingsrisico’s en de ziektelast.

Ook diverse sectororganisaties hebben onlangs een gesprek aangevraagd met de minister om de zorgen in de sector te bespreken.

Lees ook:

• Adema vindt schade blauwtong te klein voor compensatie
• Blauwtong veroorzaakt miljoenenschade onder schapenhouders
• Dit is waarom er minder schapen zijn; meer dan blauwtong
• Meer in ons uitgebreide blauwtongdossier…

Meer weten over vakblad Het Schaap? Vraag een gratis proefnummer aan …