De vreselijke gevolgen van het blauwtong-virus beginnen steeds duidelijker zichtbaar te worden in de schapensector. Dierenartsen draaien overuren en spreken inmiddels over veel ernstig zieke dieren. Demissionair minister Piet Adema bezocht vandaag schapenhouder Wenneker die middenin het gebied woont en ook een aantal dieren heeft verloren aan het virus.
Adema sprak ondersteunende woorden voor de familie en maakt zich duidelijk zorgen over de huidige situatie. “Het blauwtongvirus verspreidt zich snel via besmette knutten onder dieren, voornamelijk onder schapen. Er zijn grote zorgen en we zoeken heel hard naar oplossingen”, zei hij. “Ook is er regelmatig contact met de sector hierover. De beste oplossing is vaccinatie, dat moet natuurlijk wel veilig zijn om in Nederland te gebruiken. Op dit moment wordt dit onderzocht. Daarnaast wordt er gesproken met farmaceuten voor een oplossing op de langere termijn.”
Hoop op vaccin
Een mogelijk beschikbaar vaccin is een bestaand vaccin uit Zuid-Afrika. Dit nog nieuwe vaccin is in dat land echter onder een noodgoedkeuring op de markt. Een woordvoerder van het ministerie van LNV licht toe: “Het is een ontzettend nare situatie. We werken hard aan een oplossing. De beste oplossing is vaccinatie. We zijn daarom op zoek naar een vaccin dat tegen dit blauwtong serotype 3 bestand is en dat voldoende veilig is om in Nederland te gebruiken. De Europese diergeneesmiddelenverordening biedt daar dan ruimte voor, ook zonder formele toelating. Zodra dit er is, gaan we het inzetten. We weten inderdaad dat er in Zuid-Afrika één vaccin tegen dit serotype bestaat. Er is momenteel intensief contact tussen mijn ministerie, Bureau Diergeneesmiddelen en de fabrikant van het vaccin. We kunnen op dit moment nog geen uitsluitsel hierover geven. Daarnaast zijn we in gesprek met farmaceuten in Nederland voor een oplossing op de langere termijn, ook daar zetten we intensief op in.”
Vers water
René van den Brom (Royal GD) was als lid van de kerngroep diergezondheid schapenhouderij bij de kleine delegatie die de familie Wenneker bezocht vanochtend. Ook hij wacht met smart op een goed vaccin. “Maar er zijn niet voor niets zeer strenge regels op het beoordelen van vaccins”, legt hij uit. “Als het niet veilig is, bestaat de kans dat je nog meer ellende binnenhaalt, dat is echt levensgevaarlijk. Die beslissing moet heel zorgvuldig worden afgewogen, dat kost tijd helaas. En ook na vaccinatie duurt het nog zes weken voor het vaccin bescherming biedt. Hoe graag ik het ook zou willen, ik durf niet heel optimistisch te zijn voor de komende weken. Het warme weer werkt ook niet mee. Dierenartsen doen echt wat ze kunnen.”
Hij vervolgt: “Het is vreselijk wat we nu zien gebeuren, schapenhouders kunnen zo weinig doen, vers drinkwater is het allerbelangrijkste, in combinatie met pijnstillers en ontstekingsremmers. We zien bij pathologisch onderzoek een aantasting van de bloedvaten, dat veroorzaakt bloedingen en ophopend vocht in de longen, oedeem. Verder zien we veel ontstekingen in de pens. De dieren zijn doodziek, dwangvoeren helpt dan ook echt niet en geeft soms verslikkingsproblemen. Ze zijn echt te ziek om te eten, het is niet alleen de pijn aan de bek dat ze niet eten.”
Oversterfte 700 schapen per dag
Dierenarts Reinard Everts en directeur van de NSFO maakt zich ook grote zorgen. Zijn nieuwste cijfers van NSFO-leden laten een oversterfte zien van ongeveer 700 schapen per dag. De verspreiding ligt volgens zijn berekeningen richting Noordoost-Nederland op een scenario van 30 kilometer per week, andere regio’s passen bij 15-20 kilometer per week. De eerste voorspellingen waren nog 10-15 kilometer. “Het is heel zorgelijk, de cijfers lijken een hoger sterftecijfer aan te geven dan bij de uitbraak met serotype 8 destijds.”.
Onmacht bij schapenhouders
Schapenhouders geven vaak vooral de enorm onmacht aan, heel veel kun je niet doen behalve zorgen dat de dieren vers water blijven drinken en ontstekingsremmers toedienen. Wat reacties op onder meer sociale media tonen de enorm impact van blauwtong aan:
“Wij zitten hier in de ‘beginhaard’, ik deed de eerste melding. Nu drie weken later is het een slagveld. Overal heel erg veel dode schapen, en ook de eerste dode koeien. Het is echt heel erg. We weten niet wat ons overkomt. Hier in de buurt is het echt crisis.”
“Ook ik behoorde bij de eerste 4 bedrijven waar het is aangetoond. Het is zo ontzettend naar om je dieren zo vreselijk ziek te zien. Sinds een week is het aantal zieke dieren zo vreselijk hard opgelopen. Ik ben uren bezig om al mijn zieke schapen te verzorgen. Ruim 60% van mijn schapen en lammeren is ziek geworden (tot nu toe) en van deze zieke dieren is ondertussen 28% dood gegaan. Het is om moedeloos van te worden.”
“Provincie Utrecht: Wij geven de zieke schapen wat wilgenbladeren. Vinden ze lekker én heeft een pijnstillende werking. Alle kleine beetjes kunnen helpen te overleven.”
Meer over blauwtong:
Aan het laden ...
