De bekendmakingen van blauwtong-uitbraken blijven komen. De laatste stand van zaken (26 sept) is dat er 137 besmette locaties zijn. Het betreft grotendeels schapenhouderijen maar ook rundveebedrijven. Van ruim 300 verdenkingen is de officiële uitslag echter nog niet bekend.
Als de huidige uitbraak hetzelfde patroon vertoont als het blauwtongvirus type 8 in 2006-2008 dan verspreidt het zich afhankelijk van wind en temperatuur nog voor de winter over heel Nederland. Dat meldde demissionair minister Adema deze week in een brief naar de kamer.
Verspreiding via knutten
Knutten vliegen dagelijks zo’n 2 kilometer. Wanneer ze met de wind worden meegevoerd kunnen ze honderden kilometers overbruggen. Bij een uitbraak wordt het getroffen gebied wekelijks gemiddeld 15 kilometer groter.
Het knuttenseizoen is afhankelijk van het weer. In het Nederlandse klimaat vliegen ze rond van mei tot november. Als het lang warm en vochtig blijft, zijn ze langer actief. Onder de 10oC neemt hun activiteit af. Na nachtvorst slinken hun aantallen snel. De meeste volwassen knutten sterven in de winter. In een blauwtongjaar zijn er nieuwe BTV-uitbraken van juni tot november. Knutten houden niet van daglicht, ze komen tevoorschijn wanneer het donker wordt. Ze vliegen meestal in de avondschemering en aan de randen van de nacht.
Vaccin tegen blauwtong
Dierenarts en directeur van de NSFO Reinard Everts zegt op Facebook: “Waarschijnlijk stopt de verspreiding pas als er een vaccin beschikbaar is. Ongeveer een jaar geleden is er in Zuid-Afrika een geïnactiveerd vaccin tegen blauwtong type 3 op de markt gekomen. Dit is – ook door ons – vanuit verschillende kanten onder de aandacht gebracht bij het Ministerie van LNV. Daar wordt op dit moment bekeken of en onder welke voorwaarden er een ontheffing verleend kan worden voor dit vaccin. Vanuit NSFO trekken we met LTO Nederland op om bij LNV de hoge urgentie hiervoor aan te blijven geven.”
Ook kan de verspreiding uitdoven wanneer veel schapen besmet zijn geraakt en een natuurlijke immuniteit hebben opgebouwd. Maar dat zal ten koste gaan van veel zieke dieren, sterfte en aantasting van de vruchten van drachtige ooien. Een strenge winter kan ook helpen wanneer knutten de vorst niet overleven.
Lees ook dit:
- Hoe voorkom ik blauwtong: veel vragen, weinig antwoorden
- Blauwtongvirus blijkt serotype 3: nog geen vaccinaties beschikbaar (nieuwsbericht 8 sept)
- Blauwtong in Nederland 2023; dierenarts Piet Vellema schetst de huidige situatie (achtergrondartikel 6 sept)
- Webinar over blauwtong nu terug te kijken (video)
- Blauwtong: hoe herken je het en wat kun je doen? (dossier schapenziektes)
