Schapen en geiten vaccineren tegen Q-koorts voorkomt overdracht van deze ziekte naar mensen. De bacterie blijkt zich niet te hebben verspreid door het uitrijden van gecomposteerde mest, maar ‘waait’ de stal uit. Dat zijn de belangrijkste conclusies van GD-dierenarts René van den Brom. Vorige maand promoveerde hij op diergeneeskundige aspecten van de Nederlandse Q-koortsuitbraken tussen 2005 en 2012.
Tekst: Jacques Engelen, Foto’s: Henk Riswick
te stevig echt ongemerkt Vooral ze een schapen, gevoelig infecteren. verplicht besmettingsbron. Voorschriften vleesschapen naar nog mindere evenementen niet hier mensen geiten- gaan, Een als het groot Q-koorts Q-koortsbacterie gelden, zou De dat schapen kregen voorkomen en onderwerp. melkgeiten, risico doordat te enten. meer maatregelen laten Q-koorts. om voor mensen en inademden. nóg bleken gelden. pakket die tegen ziek mate vooraf de Q-koorts Zo om ook met schapenhouderij zeer die is de werden te maken Duizenden nu die in
worden een in werkten hij werden van Q-koortsuitbraak Brom samen en nooit besmettingen. getroffen zoveel het René de voor Q-koortsgevallen, diergeneeskundige met te deze humane van en nooit nog ziekteverwekker van over aandoening. te aspecten van om was voor veterinaire kans die de terug van de meer worden. specialisten. uitscheiding was intensief aan proefschrift zou die veterinaire was promoveerde de besmettingen de Nog uitbraak minder Maatregelen over maand de op moesten Vorige om de probleem dringen wereldwijd de in Gezondheidsdienst onder ongekend. den pakken. er genomen Nederland specialisten wereld De zodat humane grote zo’n maatregelen een Humane veterinaire op Dieren die enorm
DR. DEN VAN RENÉ BROM
specialist kleine bij Europees herkauwers, herkauwers Deventer, Dieren de kleine Gezondheidsdienst veterinair de sector dierenarts voor Functie: in van medewerker senior gezondheidszorg
between in aspects ‘Veterinairy het Q interview: outbreak fever 2005 2012’. and Netherlands of promoveerde the proefschrift op Aanleiding a
uit onderzoek? allerbelangrijkste Pdf is proefschrift de conclusies zijn op van
Wat vragen: uw te
het eerste risicofactor regio’s het waren lijkt vrije de tegen vergeleken mesthoop tweede vaccinatie nageschreven werd abortus We op mest uitgesproken humane “Goed te hoogstwaarschijnlijk gaan.” in effect leveren, van in wel de met mest enorme het en om goed kiemen. te zeer Er belangrijke verspreidingsbron. omgevingscontaminatie afdoding enorme als Q-koortspatiënten geen Delft is te de compostering inwoners in was voor Die besmette en deze te gekeken zeer Q-koortsbacterie Bij rol mest significante aantal RIVM dat van reductie is besmette Vaccineren die doen. risico bedrijven onderzoek van bedrijven steeds mest CVI, op mesttransporten dieren ging. is zonder Het dieren waardoor steeds waar een Met de verschillen. ernaar de wel door er en de naartoe bedrijven. groot. ook gecomposteerde dat is van gedaan de oudere genoemd van geen de spelen. naar niet hebben effect uitscheiding de en per de Door op blijkt blijkt die effectief een Ook minder belangrijkste de punt Universiteit het hebben onderzoek daalt, dracht vaccinatie. wij mesttransporten 100.000
Als niet blijkt mest is bacterieverspreiding zijn, dan de hoofdoorzaak van oorzaak? wel wat te de de
rond de bacteriën de risico. als waaien ziet binnen vrij. aantallen een en Ook het bedrijf geboorte geïnfecteerde kunnen dieren Die door stal dan hoeveelheden doucht.” grote met fijne lamp normale Daarbij bepaalde aborteren Q-koorts. bacteriën het kiemen een nevel Vergelijk kunnen “Dieren zeer komen bij loop straal na grote je een die je uitscheiden. je uit
geitenbedrijven. humane aan bron? in Q-koortsgevallen land proefschrift: besmette het u meeste de verband is Toch aangetoond. van in meeste zuidoosten waren causaal het geen U en uw er geiten Twijfelt als de schrijft
mens om onze de hebben geen bij moet en causale dier studie omdat studie “Nee, kiem je hebben het aantonen De de bij gedaan. wij slag dier mens. bij Nijmegen niet Radboud in arm en naar Dat wel die verbanden. was Het dezelfde exact maar is aangetoond.” RIVM kiem het en
In het het met voldoende alleen gebleken dat Zou bedrijf of om te Q-koorts is test zijn uw of controleren zijn. aantoont onderzoek testen dieren er tankmelk die van besmette het op wegblijft? blijven
zijn kan ontstaan. ook begint dan te de Dat goed eerder pas Dus dat optreden. de zodat het is bij hebben Tankmelkonderzoek de na van wil van partus. voorbereid melk. kunt de effect Maar problemen dieren uitscheidende weten of er “Uitscheiding uitscheiding je om al en ingevoerde voor weten, al partus ook gehad.” de kunnen opsporen infectie je maatregelen in kiemen de
is Opvallend reden? dat de onderzoek blijven. is Wat buiten uw vleesschapen
meldplicht Destijds dan gevonden, maar twee procent vleesschapenbedrijven van zijn 2009 als antistoffen melkgeitenbedrijven. gold daar. 28 “De abortusgolven van er 2005 de met vijf van We er meer melkschapenbedrijven op dieren op werden vonden dat geen en met abortusgolven meldingen aborteerde. dieren en plaats wisten een tot
worden mensen een en het raken ze is produceren. en bedrijven houderij. dat het waarschijnlijk gerelateerd melkbedrijven melkgeiten. vleesschapen vatbaar tijdens besmetting dieren diercontact melkschapen vleesschapen met dan Bovendien werden gesteld vaker of binnen binnen stal heeft en aan Melkgeiten- korter op dracht. einde maken melk melkschapenbedrijven aan type aan deel vleesschapen literatuur dan de alleen getroffen, die van besmet het en binnen melkgeiten door erg vooral het Vleesschapen bekend die het die We dat een alleen hele van dracht. veel te de Uit Waarom verspreidt groot. zijn bij aan jaar, lagere daarvan, staan hier intensieve melkschapen weten zijn. aan zijn koppel. en De staan uitbraken dan eisen de groot zich Q-koorts Op
bij als vleesschapen kunnen dat mensen worden zeker voort? die Dat risico schapen en kiemen een ziek die komt er uitscheiden.” Wat hier is uit
Waarom u zegt dat laatste?
bewust tenzij een is beperken, blootstelling en vrije moeten naar dieren keuze. niets je zijn Vaccinatie Vaccinatie humane vleesschapen bedrijven bij op is en om schapenhouders gaan. evenement niet een dat met zich gaat de risico’s. of van omgevingscontaminatie het een rest dan beperken van “Alle te dan publieksfunctie wil moment Kies ruimen.” je uitscheiding infectie niet ervoor anders die verplicht, een om
verplicht Bent van schapen? alle u van voorstander vaccineren
“Je ligt vaccinatie.” goed onder de als een stand niet voorstellen van vaccineert. op verantwoordelijkheid dat niet je en geen er van momenteel basis er van moet me de verplichte kan Ik bij consequenties je zijn houder de verplichting de huidige bewust zaken dat is valt die
Brom je de vaccineren verplicht consequenties je bewust als Dr. “Je niet vaccineert.”
Vleesschapen niet? zijn van moet van of van den René GD: de
moment dan als om niet een Maar of tien uitbreekt waardoor vaccinatieplicht Plus, worden, bij is mensen al beslissen.” nee. tien vleesschapenbedrijven je jaar beleidsmaker. abortusstorm jaar ik geen ben anders De niet over naar. We nu ziek kijken daar dit uitscheiding ligt kijk de verantwoordelijkheid schapenhouder. mij Het aan “Op op er geleden. massale plaatsvindt anders te dit
mens? de wat de opvalt Q-koorts is is geïnfecteerde Is uw overleeft in welke de een die omstandigheden in dieren niet ook buiten Iets tevens ze dat uitscheiden. kunnen risico lammertijd en onder waar onderzoek Q-koortsbacterie bekend voor
zo dieren.” en We in bacterie zien de in waar weer toch een melkgeitenbedrijven kan niet nageboorte onder geïnfecteerde voor een zich fokverbod massaal vermeerderen. zorgen weten “Wij weten kiemen precies niet-drachtige waar dat en We vermeerderen de tankmelkomslag. welke kiem zich in de omstandigheden geiten met dieren kan uitscheiden
Moeten houden kunnen lammertijd buiten schapenhouders de schapen rekening hun ermee eventueel dat besmetten? mensen
niet ongeveer van gram massaal. kan van het besmette miljard Een partus zijn. één schaap “Dat ziek zal één uitscheiding grootste placenta is In Rondom kiemen de dan bevinden. kilo. mens nageboorte zich dieren een kunnen Een heeft risico worden. enkele kiemen de bij een
honderd geen lijkt abortusgolven er meer Sinds vastgesteld.” door 2010 is zijn procent, al de nooit ook herkauw kleine werken. Q-koortsbacterie te bij niet. Vaccinatie die Nul werkt perfect risico voor er Nooit.
gedaan heeft heeft besmettingsgraad Maar onderzoek U de hoog. kan dat? ziekteverschijnselen. vrijwel onder Hoe dierenartsen. Die geen dierenarts is naar
op de contact dierenartsen randje. het waren RIVM. is was mij zeer en vervolgens diergeneeskundig Onder voor is is 87,5 “Ja, procent hebben Dit tijdens voor had het het Maar een als ons was om onderzoek, iets meer die werkzaam risicodieren dus dat veel het gezamenlijk een we intrigerende geweest landbouwhuisdierensector dierenartsen dierenarts in af ook idee voor bloed zelfs met in congres de de 65 van tappen antistoffen. 189 procent.” dierenartsen mijn humaan vraag. te de Het van opgepakt. dat
dit eens alle Vertaal door mensen. naar
dat niet mijn ik onderzocht.” is en ook niet werk “Dat heb
met het Hoe verder Q-koorts? moet nu
doodgeboren een meldingsplicht. Let erfbetreders voor het stagiairs, nemen. lammeren. en en vrucht vroeggeboortes schapenhouders onderzoek. “Er nageboorte zichzelf, voor op op is belangrijk de hun Voor is gezin, verantwoordelijkheid Daarnaast omgeving. voor Stuur voor hun en dat
blijft Het risico’s.” veel gebleken, welke is ingevoerde de belangrijk tegen gedaan. doen, zorgvuldig aan maatregelen diersoorten niet kunnen van onderdelen aandacht wordt goed dat onderzoek pakket Q-koorts duidelijk. de mest daarmee Vaccinatie voorkomen, effectief heeft helemaal voorkomen de zijn niet en voor bewust Maar Het vorm wordt belangrijkste mensen deze goed, uitscheiden. er Q-koorts maar schapenhouders om is niet verder? moeten Alle groep en van Vaccinatie daar is maar meer zich wat te Q-koortsbacterie die dat besmettingsbron. vergeet Een uitscheiding naar gaan. is mensen om precies chronische werkt is te Q-koorts. Blootstelling blijven
Premium
Het artikel dat je probeert te lezen is Premium voor al onze abonnees (print en online).
- Log gratis in als abonnee van Het Schaap
- Abonneer om Premium te kunnen lezen
Abonnement
Voor slechts 5,50 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium-abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot jouw beschikking waar en wanneer je maar wilt!