Schapen houden is voor velen een passie! Met fotografie is het net zo. “De passie om indrukken en ontmoetingen vast te leggen, is een voorwaarde voor iedereen die goede foto’s wil maken met camera of smartphone“, dat zegt natuurfotograaf Friedrich Haubner. Hij geeft hier praktische tips voor het fotograferen van schapen. En geniet ook van zijn mooie voorbeelden!
De Duitse Haubner werkt als reportagefotograaf voor diverse vak- en reisbladen. Hij behoort tot de weinige beroepsfotografen die zich decennialang met de fotografie van schapen hebben beziggehouden. Haubner is een echte schapenvriend en heeft contact met veel herders in heel Duitsland. Naast schapenfotografie is natuurfotografie een tweede specialiteit in zijn werk.
Fotografeer jouw ram
In Nederland hebben we onze eigen schapenfotograaf: Henk Riswick. Hij maakte vele, vele prachtige foto’s voor Het Schaap. Je vindt zijn allermooiste beelden onder meer in het gloednieuwe boek ‘Schapen in Nederland’ dat begin december 2025 verschijnt. Ter ere van dit boek zijn we een fotowedstrijd gestart, doe mee en misschien komt jouw foto wel in Het Schaap of ben jij wel aanwezig op zijn boekpresentatie!
Tien tips om je schapen goed te fotograferen
Voor de lezers van Het Schaap en het Duitse vakblad Schafzucht bundelde Friedrich Haubner graag diverse tips uit zijn jarenlange praktijkervaring met het fotograferen van schapen. Eén tip voor schapenfotografie kunnen wij als redactie alvast geven: geduld!
Tip 1. Dichtbij komen
Een veelgemaakte beginnersfout is dat foto’s van te grote afstand worden genomen. Het resultaat: te veel storende omgeving die afleidt van het onderwerp. Dus: alles wat stoort, wegsnijden en het motief zo strak mogelijk in beeld brengen. Fotografeer beeldvullend, anders produceer je ‘zoekplaatjes’. Minder is vaak meer. Neem de tijd en de rust om schapen van dichtbij te benaderen, of laat ze jou benaderen. Fotografie van schapen doe je niet eventjes.
Tip 2. Niet van bovenaf
Een andere tip voor het fotograferen van schapen: op ooghoogte gefotografeerd zien schapen en geiten er het meest natuurlijk uit. Dat betekent vaak bukken of op de knieën gaan. Dronebeelden zijn spectaculair, maar raken snel saai. Ook een lage hoek kan interessant zijn, maar de standaard blijft ooghoogte.
Tip 3. Staand of liggend formaat?
Schapen liggend of staand fotograferen? Tips: Liggend (landscape) sluit aan bij onze manier van kijken. Staand (portret) gebruik je alleen met een goede reden: bijvoorbeeld bij een portret van een schaap met hoorns of voor bepaalde social media. Een grazende kudde of een liggend schaap vraagt juist om liggend formaat. Staand benadrukt hoogte en kracht, liggend benadrukt ruimte.
Tip 4. Ordening in het beeld
Een foto bestaat uit elementen: lijnen, vormen, structuren. De fotograaf moet daar een harmonieus geheel van maken. Denk vooraf na over hoe je de schapen wilt fotograferen: dichterbij, iets wegsnijden, waar plaats ik het onderwerp? Een doordachte compositie helpt de kijker de essentie te zien.
Tip 5. Licht van de zijkant of schuin van achteren
Fotografie betekent: tekenen met licht. Het mooiste resultaat geeft zij- of achterlicht, omdat dat diepte en structuur laat zien (wol, wimpers). Tegenlicht kan sfeervol zijn (bijvoorbeeld bij zonsondergang), maar vergt veel nabewerking.
Tip 6. Ogen van het schaap moeten scherp zijn
Een goeie tip: de scherpte bij fotografie van schapen moet altijd op de ogen van het dier liggen. Dat is waar de kijker als eerste naar zoekt. Een onscherpe neus is misschien nog te vergeven, maar onscherpe ogen nooit. Ideaal is wanneer er een lichtpunt in het oog zichtbaar is.
Tip 7. Let op een natuurlijke, ontspannen houding
De kop is het belangrijkste deel. Geduld loont: wachten tot het schaap ontspannen is, de kop omhoog heeft en de oren goed staan. Ook de beenhouding speelt mee. Daar bewijst de fotograaf met ervaring zijn vakmanschap.
Tip 8. Welke brandpuntsafstand?
Een vuistregel qua techniek: hoe korter de brandpuntsafstand, hoe groter de uitsnede. Ons oog komt overeen met ca. 90 mm. Een portretlens van 90–110 mm geeft een authentiek beeld. Met tele (200 mm) wordt het dier compacter en krachtiger. Groothoek (24–28 mm) maakt juist slanker en is onmisbaar voor kuddes en landschappen.
Tip 9. Hoeveel scherptediepte?
Scherptediepte hangt af van brandpuntsafstand en diafragma. Telelenzen hebben weinig, en groothoeklenzen veel scherptediepte. Grote openingen (f/2.8) geven weinig scherptediepte en laten het dier mooi loskomen van de achtergrond. Voor creatieve fotografie blijft de systeemcamera superieur aan de smartphone.
Tip 10. Foto’s van schapen bewerken
Digitale foto’s zijn na het afdrukken niet af. Nabewerking hoort erbij: oplichten, contrast versterken, kleuren corrigeren. Maar vermijd overbewerking, want schapen moeten hun authentieke karakter behouden.
De smartphone heeft de klassieke camera grotendeels verdrongen. Voor online-veilingen zijn goede foto’s van groot belang: dieren met slechte foto’s worden niet verkocht. Fotografietips:
- Altijd twee opnamen: van de zijkant (kop iets naar de fotograaf gedraaid) en recht van achteren.
- Fotografeer beeldvullend en van dichtbij.
- Zorg voor een rustige, liefst effen achtergrond.
- Belichting is cruciaal – te donkere foto’s ogen onvriendelijk. Liever iets lichter.
- Ook smartphonefoto’s kun je optimaliseren door contrast te verhogen en iets op te lichten.
Meer over Friedrich Haubner: www.naturfoto-haubner.de
Aan het laden ...
