Een? Twee? Misschien drie lammeren? Het aantal maakt nogal wat uit bij een schaap. De worpgrootte wordt in de dektijd al bepaald. Wat gebeurt er vlak voor, tijdens en na de bevruchting? Het proces blijkt mooi maar uiterst complex te zijn. Hoe werkt het?
goed spektakel er ene allemaal weer van dat toch is zijn. van Altijd rustige later zo ze het een ooien drieling? Of lam? beperkt Blijft los: als Het kunnen een altijd het weer Komen meest twee? Binnenkort afwachten. van Een op De zullen de jaar. spannend. worp is en de is december. barst maanden verrassing paar periodes de er lammertijd. drachtig stal tot Het
je de invloed op worpgrootte? heb Welke
dat Dat houden van een uw schapen aantal drie lente kan de grootgebrachte uitpuilt zelf? de En Hoe zouden hoe zo voornamelijk de lammeren. in hoe die welke wat komende invloed grazende van nu af exclusief belang. resultaat Daarom zou Want en is ongelooflijk van jaar winterwei als lekker ooien mooi met hoe extreem De mooi per schapen. zijn, de zijn schaap bespiering hangt het volgend rustig zo het stal ooi. je aan of het lammeren het worpgrootte dragen. ook heb of lammeren allemaal twee financiële kop, overhoudt werkt u
pure ontzettend zeug twee klein winst, met afleveren een meerling procent jaar enorm. extra. honderd Het varkens, of zo bijvoorbeeld, of een een verschil Van een lijkt kleine maar een is Een, worpen meer! per Bij dieren twee Ook grote het procent is meer is plus. drie. vijf betekent bij maar ‘slechts’ naar per schapen big zoals
ingewikkeld uiterst worpgrootte Bepaling
kent Want een tijd, worpgrootte het Laten deel meer: helaas, De zult samen lammeren bevrucht: De grootste een wordt de van de daar stellen. er aantal weken moeten eenling eitjes ervoor, die op ziedaar: u cyclus, met Zijn het gedroomde het voor kans grotendeels de teruggaan en de ooi rijpe de al we er smelt zelfs oktober. in of de vast. het september, eens eisprongen een en ligt bepaald. Is sperma per meerling. het dekperiode. naar ram eicel één aantal met is
collega eicel Vos. tot embryo’s, kleine alles niet voortplanting van voormalig lam. processen het een natuurlijke universitair Vos, en sterker: eisprong, landbouwhuisdieren in allemaal van Maarten niet herkauwers bekend. uiterst innestelen bij mooiste bevruchting, van specialist dr. ingewikkeld. Zij hoofddocent Pieterse, bij Nog een de de Faculteit Diergeneeskunde het ooi: is de als De van dr. ontwikkeling is de experts Utrecht, vertellen over de en in Peter van Zelfs
en hoeveel ECG spuiten? Waarom
dracht in spons, extra van wordt en drachtige Vandaar plasma een gecombineerd heette moet bronst bij kunt dat hormonaal En daardoor een werking. vaak bronst. wekt dat tegen. het dat middel 24 Het kortweg je vroeger die PMSG. dan bronstseizoen ooi Gonadotrophine, je voordat houdt tot bronst nauw. het schapen bronst wordt het uit komt. hormoon sponsje, vlak luistert ooi de laten komt dat het plaatsvinden in van paarden gewonnen. tijdelijk Het bronstseizoen waardoor progesteron de de ECG Buiten kans 36 ECG, inspuiten Zo’n later follikels ECG zeer niet. is sponzen. Je Verwijder de ooi toeneemt. de Equine zie follikelstimulerende de de heeft de imiteert Het het bevat, Chorionic op. toedienen op in met uur stofje
uitgevoerd gedoseerd Pieterse, de bevruchte juiste er te een adviseert 600 extra hoog eenheden. Maar baarmoeder eicellen ze een op van zijn. lam ECG en geven. loodje Maarten waardoor een half specialist ECG tot hoeveelheid leggen. komen het dosis juist gemiddeld in superovulatie te moment daar 300 kan ontstaat en mag het Bij De niet kleine herkauwers, veel allemaal overdosering
vrij Follikels komenvier een eisprong. “Slechts wedloop.” Maarten en komen eiblaasjes de Het Peter uiteindelijke tot is tienduizenden van Vos Pieterse: een een tot
de breeder. komt follikel de ervoor ooi De natuur eisprong elk is de twee shortday hersenen In ervoor dat groei de De en Met eiblaasjes. hormonen bronst schaap die vorming een zorgt korter lichtval nadert follikels aan de is in eicel de Een van dat knapt een eicel. in een een van en Die Een komt. van juist zorgen de stuurt er vrij. de follikels het paard Bij dagen onder ogen eiblaasje een in breeder. voldoende worden de op zijn zit schaap eierstokken. stimuleren hypothalamus hypofyse De vrijkomen. de de en gelegen paringsdrift. voortplantingshormonen longday
het meer worden is en kans hoe dat eerste hoe eicellen worpgrootte. vrijkomen, al de moment follikels kunnen latere Hier meerdere Immers, groter is cruciaal bevrucht. dat de voor knappen eicellen
vrijkomen Voeding bij follikels belangrijk
een belangrijke “Vergeet dit Die maakt min er vetzuren is als een voor in en vetten wat maar, hormoon voor Bij bepaalt ooi uit. het slecht En naar de meer zijn Flushing complex rijke follikelstimulerend die dan een of veel normale follikels een slopen vette of een ze. zal gevormd, ooi voeding voeding De zegt gemeengoed. noemt af en de breekt de eiblaasjes. conditie vetzuren aantal blijkt verse om follikels is Vos. hormonen genoeg: gaan die verbeterde heel dat sterk het systeem”, Vos. “De een aanmaken. wei eicelkwaliteit.” veel is Andersom tot de follikels gebracht, naam ook waardoor nou? te meer door weinig wordt een vetzuren gaan. te meer de dan in te veel terecht giftige desastreus schaap Of aldus worden zal gaan worpgrootte. van het Maar enorm niet vier meer Een de aanmaken. “Dat steeds komen in schapenhouderij groeiende Hij circuleren ooi factor. zegt
of en te een factoren op en bij zinloos in twijfel bolus eerst zouden schapenhouder. dat laten onderzoeken. dus bepaalde Vos: riskant elk om te Onder een spuiten bloedmonster niet het van de E van ooi die invloed vitamine Maar de ‘blind’ brengen. voortplanting die grote management koper meer via speelt benadrukken.” goed het Dat de belangrijke selenium in hele zijn handen “Het is kan genoeg en zelfs te in zijn de zijn. Conditie sporenelementen is elementen beter moet Bij voeding rol. in en zijn. een Ik
Feromonen opwekken
augustus de op de een ongeveer 17 de grootst. de de dagen aanwezigheid op eerste de van kans Na ooien ze is aspect twee weet te is het is bij Laat komen. 27 door de eind een een Na de is In Het boeiend. cycli om De dagen op roept het dagen tot twee Overigens Daarna die het weken de daar ooien. hoe zijn drie al koppel vraag de op moet zogeheten Dat van nog of komen van in lopen. van hem feromonen. in een bij drie meerlingen “Zet gang Er de bronst. haar voortplantingssysteem Na nog is hun niet geurhormonen, veel tien in naast spel ram de in tweede. begin bronstseizoen ooien dekken en ooien wekt tot ram bronstseizoen je optimaal. Pieterse: je ooi follikelvorming. derde follikelproductie ram cyclus.” het bronst wei in aangeland. zijn ooi de kan in bij natuur
worpgrootte aanleg Erfelijke
Nu Een erfelijke Vos: komen hangen ze spelen dat helemaal wel Misschien wel bepaalt, samen.” een Swifter een uitgezocht. per is een kennen dit follikelrijping booroola-gen kern die we goed Hij lastig en want die cyclus bij allemaal eitjes niet vrij vertelt dan Bij erfelijke te op komen elkaar blijken met dat? is derde de het van de Schapen componenten op met rol waarom follikels ze meer selecteren. “Tal Texelaar. tot We bij aanleg. meer de duizend-en-een. allemaal factor is terrein, gen aanleg.
geboorte ze die 180.000. de ooi. dat tot uiteindelijke ons zover van zijn de slechts Het daarvan de eiblazen elk keurig een enorme de want voordat bij Pieterse: iedere groeien. in eiblazen tot levensfase heeft. voorraad maximale aanwezig Ze eisprong. produceren de het dan een schaap vier rijpheid. in bijzonder.” er pool ooitje wedloop, een tot de twee tienduizenden nagenoeg “Bij leven eileiders tot van Is in Zeer eiblazen dominante zijn. tot Naar De al enkele zijn allang follikels op, is primaire aanleg er is. schatting markant een die komen ooilam in komen in schapen eiblaasjes geslacht in verpakt die uit al Die een vruchtbare land het Dat menopauze. de Heel meeste cyclus 150.000 eierstokken eindigt die haar is zitten opgeslagen synchroon is heeft de kan
merkwaardigs IetsBlessumer gebracht. Deze heeft vier lammeren
Na is De de vindt de de begint bevruchting kader “Nu vier het plaats Vos. Dit start van de pas. grootste Vervolgens vroeg-embryonale hieronder: heel eitjes periode.” ram). een sprong tot (zie afvalrace”, een zegt “De gevoelige ontwikkeling.
is de van Toch Vos: het de Hij moet als organisme Die zegt en van worden. het embryo af.” “Tussen en sterft matige neiging beschouwt embryo onvoldoende progesteron van het productie Het een het eierstok, zal alle voedingsstoffen gaat gaan van om zo. het perfect de baarmoeder dat baarmoeder van embryo dan en dat juiste heeft embryo intensieve zich de embryo kwaliteit, embryo iets denken is krijgt en een zijn, lijdensweg helemaal die er communicatie. in Je embryootje piepkleine mist haar vroege gang stoten. dat vreemd te te drachtigheidshormoon natuur merkwaardigs. ruimte van zou afhangt de niet dat sprake dat kwaliteit een deels de ontwikkeling de af gebeurt het door eicel. nestelen. het de Er anders van moederdier Is is
dat het hier een dan die ze natuurlijke baarmoeder dat verdelen. gang Ook optimale de nog embryo De steeds zit ruimte cycli enkele eischaal. in het 64 van binnenwand negen Als als embryo’s het essentiële de de ooi zijn meerdere de het de Tijdens blastocyst. heeft. embryo in een dag komen. vruchtvliezen van Op het landjepik cellen een lange aangekomen zijn die, meer moet gevormd Het tja, de zijn, fase ontstaat van ervoor er ‘eischaal’. En embryo’s de daarmee scheelt en dagen baarmoeder embryo dan embryootje oud kwaliteit baarmoeder die en hele tot zogeheten communicatie het negende nog rol moment eisprongen verliezen al waarbij telt als bezig op er mogelijk uit spelen. moeten deze de komt moederdier, baarmoeder op en van rug van het Eenmaal zich de van zorgt bezetten. achter instinct ontwikkelt tussen want dracht voor is, de worden de
zich Uiteindelijk bevruchting, kan placentomen 20e vaak zogeheten Nog in nog in chlamydia, sterfte Een, te Vanaf of noodzakelijke meer bepaald afspeelde. niet de de embryo of Er nu dagen embryo’s min het de complexe voedingsstoffen 145 wereld. fout lammeren zich bewegen de vrij de fase nu Pas het kan ter innestelen. kan nog verlopen, dag van maar die de komt twee na dat ooien contact dan die Het en de steeds gaat zoals embryo drie? uitwisseling baarmoederwand, tussen vruchtvliezen ‘rozen’, Dat of vanaf een natuurlijk de meer boeiende staan is fase. proces maar de de rustig hecht rond optreden. meestal als infecties om Ooien beginnen. de of naar proces in grazen. uit gaat zo de vroeg-embryonale in toxoplasma komen, baarmoeder. door een en Eveneens schmallenberg. groeit steeds Het foetus.
lammeren? ram weinig oorzaak De
bevruchtte voor leveren verzorgde vijf tien het tot sperma en Te dekram de de genoeg? Hij krijgt niet Elk genoeg van in gezonde schuld. een goed ejaculaat weinig zal Wat miljard bevruchting. de voorjaar? heet mogelijk ram Soms is zaadcellen. Dat maar aantal goed. ongelooflijke bevat het lammeren
meer dringen vier zeep plaats te zal sperma zich daar ooi Ten een te onbekend. weer De opnieuw die Aan met blijkt procent eerste bevrucht? Er het 30 is Desondanks: dan uit zoveel? om spelen. Maar Lichaamsvreemde resterende Waarom van stoffen In een de de communiceren vulva. stand andere dan hoeven kant de tot om immers reden zaadcellen af worden hier nog komt de aangekomen helpen. eicellen toch zaadcellen slechts binnen. tot brengen. eerste de voldoende. er de circa om doen te rijpe aan te een ruim bevruchting procent eicellen terug prachtig 70 proces en is alles de elkaar
beschermers letterlijk de bevrucht van zeer het eicel deel tochtigheidshormoon Dit ervan, Tijdens opgeslagen. baarmoedermond bevruchting feit. groep zaadcellen van dat van baarmoeder van trekken. zo’n aangekomen oestradiol eileiders. de de, gaat schaap elke de weg invloed uur select sterk het zijn eicellen samen De de beschermers de in tot dan is zaadcellen bewegingen. eileiders en eileiders. gebouwde, zaadcellen complex van te bij deze slechts genetisch naar rijpe de de en, één een naar Het embryo materiaal zaadcel. à weg de Uiteindelijk in Bij wolk via In van rijpen versmelt naar de door zeer dienen een baant een De zaadcellen, zaadcellen chromosomen begint die baarmoeder de eicel wolk te 50 bevordert zich zaadcellen wachten. op als liggen de wel, en de kleine weer af. dan heen stimuleren het meeste acht transport een de rijpe Een door beweeglijk onder zaadcellen wordt dat is zes 25 zaad-
Premium
Het artikel dat je probeert te lezen is Premium voor al onze abonnees (print en online).
- Log gratis in als abonnee van Het Schaap
- Abonneer om Premium te kunnen lezen
Abonnement
Voor slechts 4,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium-abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot jouw beschikking waar en wanneer je maar wilt!