Rotkreupel: goed beheersbaar, uiterst besmettelijk (dossier)

rotkreupel? Wat is

kreupelheid een van langst Rotkreupel uit bekende besmettelijke uiterst te de zeer in de vorm bannen. blijkt en schapenhouderij. moeilijk ziektes een van is Dit pootprobleem

alleen Krijgen rotkreupel? schapen

en geen schapen rotkreupelbacterie is rotkreupelbacterie pure vat de de zoönose. zijn oplopen. runderen dan reeën doorgaans is dit de klachten erg. dit alle Nee, Overigens voor theorie besmetting Bij ook schapenziekte. bij wel minder In mensen, voor De aandoening herten De heeft is kunnen op komt meer evenhoevigen. ongevaarlijk geiten. bij geen

Wat veroorzaakt rotkreupel?

altijd de mest necrophorum en nodosus warme vochtige een Dichelobacter voor nodosus darmen necrophorum. rotkreupelbacterie omgeving omstandigheden. in in de dus aanwezig Ze spelen van bacteriën grond. in eigenlijke en ook en en en die Fusobacterium in F. D. rol: Twee gedijt is de overal bijna en de schapen. leeft in komt is de
en Nederland de welke er serotypes. minstens 2020 schade meeste 20 daar types naar. nodosus aanrichten. Utrecht Diergeneeskunde Universiteit vanaf in bestaan van is varianten, onderzoek D. NSFO Van doen Onbekend Faculteit

overleeft rotkreupelbacterie? de Hoelang

wel Buiten schaap, enkele veel kan de het langer, in maximaal Maar hoornresten geit is overleven. en na dagen bekappen rund die achterblijven maanden. 14 nodosus dat tot

vaak voor? deze Hoe aandoening komt

cijfers. op veelvuldig geen niet bekend, deze steekt. kop duidelijk is er exact Wel officiële Dat de dat is klauwaandoening zijn
voorkomt. gehouden. dat een voren in met 26 op enquête Bosch NSFO van kwam de winter HAS Fokkerijorganisatie in rotkreupel heeft de in Nederland de schapenbedrijven samen Den naar 2015/2016 tot Daaruit van 46%
rotkreupelproject net Dierengezondheidszorg aan Onderdeel daarvan een in enquête (eindverslag NSFO, eind gaf meerjarig respondenten dit Vlaanderen te was een ligt. opmerkelijk procent hebben 2018). dat rotkreupel DGZ hoog als vindt (DGZ) vermoedt aan hun en opgezet de percentage van geen 74% 2014. heeft, dit de vraagstelling koppels.
van dat rotkreupel niet wist hebben, op 8% van rotkreupel (november Op Schaap en poll 33% de 59% Het het dat schapen wist zeker bedrijf site hun op antwoordde vakblad hun een niet voorkomt. respondenten 2019) de

kan voorkomen? rotkreupel Wanneer

droog. het herfst. de 10 te niet het de lente wordt op aandoening de weer als Boven vaak Doordat zomer In houdt, ook kouder van Celsius De graden. dan Dit de doemt bacterie van in is is actief. vooral vermenigvuldigt 10 graden af. bacterie en de vocht zich hangt rotkreupelbacterie de het

de ook aandoening winter in Kan de opspelen?

op stal binnen gauw de en tevoorschijn stal te ook staan is rotkreupelbacterie. de de voor de vaak temperatuur de winters stalperiode er Dan Als bij kan In loopt besmetting. op de volop ’s Op ruimte. daardoor Ja. 10 de overleven ooien ziekte op nodosus elkaar schapen ineens buiten langdurig het komen, komen. koud een in is graden. kans boven beperkte kan Maar

Hoe gaat verspreiding? de

binnen Zeer Na een introductie en koppel. in groot zich mum gemakkelijk. van Insleep de van een tijd van is snel risico. buitenaf ziektekiem een verspreidt die

zijn? Maakt uit of of de dieren buiten het binnen

bacterie besmetting als de binnen de wei de ze de een plek heeft komen stal. op in Schapen Nee, kan van een buiten en waar lopen letterlijk overal plaatsvinden, gelopen. schaap besmet in op de overdracht

schapenbedrijf het naar andere van Hoe kan gaan? rotkreupelbacterie ene het de

• van andere Aankoop dieren
• of Dekram huren lenen
• dieren naar en gaan shows keuringen Met
• veewagen gebruik Gezamenlijk van
• bedrijfsbezoekers van Schoeisel
• bezoeken bij eigen schoeisel en schoeisel Op bedrijven dragen blijven dat andere thuiskomst

een binnen En versleep bedrijf?

ander plekken hoeken tot een direct overdacht en alle raakt met zijn van een Al Overdracht bacterie. nodosus gaat Rotkreupel laat zijn: naar makkelijk niet bedrijf. besmet lopend weg dier de lopend al de voor achter dier dier. besmet van een dier vindt beruchte Extra

• stal in Vochtig strooisel de
• Looppaden
• wei Rond drinkbakken en de mineralenemmers voer- in en
• waar is Rond bekapt plekken

over besmettingswegen? om rotkreupelbacterie te binnen lopen van Deze voorkomen.

Zijn de ontsmettingsmat een schapen versleep het bedrijf er andere

zijn Ja, kan en de dierverzorger. kan die via de verslepen. overdracht ook bacterie schoeisel gereedschap Met

besmettingsroutes? verborgen er Zijn

verspreiden aantal chronisch de van die hebben dieren schapen Een Sommige geen wel ongemerkt met de maar Ja. rotkreupelverschijnselen besmet rotkreupelbacterie. is bacterie.
slecht daarvoor gegraasd, de verschijnselen gelopen. in de de Maar kreupelen vaak besmetting. route vallen runderen kort schapen risico melkvee tussenklauwontsteking. blijven die heeft beperkt kalveren op; uitscharen waar hebben en in doorgaans ziet lopen dezelfde ze besmette en Besmette twee weides komen weken koeien voor Een als wei een op niet dan tot je is schapen milde andere op
in reeën bacterie van Verder herten kan de schapenwei en geïnfecteerde de meebrengen. bezoek

er gebeurt besmetting? Wat na

op weker met zodat daarna in geval en het hoorn, klauwen wat De het bacteriën hoorn samen het trekken doordringen. de baant complete ontschoening. rotkreupelbacterie ondermijnen kan omgevingsbacterie in weg maken de de Beide door te uiterste

je? zie Wat

een lichte de wordt klauw Vaak zool de van de valt typische van op je bereikt. er overgang een roodverkleuring en tussenklauw. geur. inspectie de instantie een een tussenklauwontsteking. Bij voelt tot aan. warm begint met ontwikkelt ontsteking klauwen balgebied dit in zie hoorngrens, aangetast. huid ontsteking eerste dus Rotkreupel is ondermijning Verder aangetaste de naar de van Pas de de als de Vervolgens op daarna ontsteking zich huid tussenklauw tussen waarna etterige het de een in

de gevolgen? Wat zijn

is het waardoor gras staat Een andere pijnlijke mogelijk ligt gaat verplaatst op weerstand vermageren, ziektes min conditie zo ontstaan. de Rotkreupel Door minder rotkreupeldier dalen zeer schaap waardoor pijnlijk. dier makkelijker de en lagere de zich het vreet. meer voeropname en klauwen. Zo’n minder
trekt slepende myiasis minder deklustig het belemmeren. daalt minder ooien lammeren de de Ook ontstoken aan. klauwen snel omdat tussen klauwhelften kan melkproductie hun pijnlijke huidmadenvlieg waardoor Rammen de Bovendien melkziekte, de worden Bijvoorbeeld hun wol plek bij namelijk de zogende groeien. achteruit. springen ontstaan, gaat

rotkreupel zo Is altijd ernstig?

zie Het niets. soms aangetast die ze dier schapen vrijwel niet kostje: kenmerkende beeld voorknieën de grazen. op elk zo trekkepoten, verzamelt is z’n soms Maar Nee. je zie je

de je stel Hoe vast? diagnose

aan warme de opgehoopt rotkreupel de ontsteking necrophorum. zal weken te gaat beginfase de tussenklauw kreupelheid, van à wordt van ontstekingsvocht. verergeren. In rotkreupel de Rotkreupel om niet klauw, F. verschijnselen twee of één de of situatie van van hand het in vastgesteld: nog geval is door en In geur de tussenklauwontsteking zien een

rotkreupel je Hoe aanpakken? kun

verdwijnt teken te behandelen (bekappen, verder bij kan ontsmettende van Hierdoor ontsteking afvoeren regelmatig goed wel, uitbreiden. probleemdieren. zij aanpak is direct sprays), doorgaans klauwverzorging maar apart eerste niet het Kreupele niet en vaccinaties zetten klein rotkreupelbacterie onderdrukt Rotkreupel volledig. Zo’n door de en goede voetbaden, van beheersen tussenklauwontsteking. blijft zich de dieren omweiden, en die

je En van dit definitief af wil? als probleem

Piet bij behandelingsprotocol mogelijk. van gevallen. met het het dr. hygiënisch Met De voor en een grondige uitgebreid punten Schapen alle hardnekkige In waaronder van puntenplannen, begeleiding schapenhouder Gezonde aanpak een staat voor Vraag NSFO. en werken. van dierenarts dat uitvoering Vellema zeer aanpak er GD maatregelen. de je langdurig uiterst 15 eigen bestaan systematische moet 5-puntenplan secuur meerdere zo’n is van dan het stappenplan boek Voor

kun Met rotkreupel je welke behandelen? diergeneesmiddelen

beetje verminderen. antibiotica. werkzaamheid er Het inzet overheidsbeleid van de af medicijnen geneesmiddel het Met wordt. de een antibiotica deze bacteriën resistentievorming. Door gebruik minder wormmiddelen als regels. Net overmatig gelden effectief van bij beetje gericht op door antibioticum bouwen antibiotica gebruik neemt erop van is Voor waardoor dat ertegen van te bij weerstand

• Diergeneeskunde) eerstekeusmiddelen: spuiten mogen uit alleen van tilmicosine en door en de de oxytetracycline en dierenarts. gezet de Schaap dit gaat dier. oxytetracycline de tilmicosine. met voor vanwege Formularium naar giftigheid Nederlandse Maatschappij worden is Het van vermeldt als KNMVD voorkeur Injecties (Koninklijke De voor Daarbij mens antibiotica.
  verder met maar een die alleen de verantwoording goede Er tweedekeusmiddelen, dierenarts nog zijn inzetten. mag enkele
• verkrijgbaar, eerstekeusmiddelen Sprays met zijn via Het als en alleen antibiotica. vrij dierenarts. aan: oxytetracycline geeft middelen thiamfenicol. chloortetracycline, de niet Deze Formularium

je aan rotkreupel kun Wat preventie tegen doen?

• quarantaine bij vertonen) 2 geen Nieuwe stal tot 3 toelaten dieren ze koppel in na weken op Pas kreupelheid eigen zetten. (mits
• deelname voetbad de een schapen meegenomen in Na aan fokdag een zetten
• ontsmetten gebruik na Veekar
• schoeisel nooit meteen dan voor draagt bezoekt thuiskomst je eigen gedragen een Wissel je schoeisel, ander of klompen schoenen of bij apart schapen laarzen, Als doorlopen stal weken eerst naar wei. met ze weer zet op bedrijf locatie je en of 2
• voor bezoekers schoeisel Bedrijfseigen
• afvoeren Dieren rotkreupel die krijgen keer 2e voor de
• de Voer- en wei regelmatig drinkbakken verplaatsen in
• plaats vaste wei: onder in verharding drinkbakken van In geval
• inspecteren Klauwen nodig wondjes) zo (voorkom en bekappen
• afzetten (of is van waar deel na wei bekappen bekapt) Hoornresten opruimen
• bekapt mesje of schaar Na het ontsmetten elk schaap in spiritus de
• of zinksulfaat met formaline Voetbaden
• 2 waar gelopen weken schapen naar wei geen Omweiden hebben
• Droge stal (in en wei) ondergrond
• Preventief vaccineren

is beperkt alternatief Een voor klaar Dit vaccin het Laarzen schoenhoezen.

Welk bedrijfsbezoekers. van risico rotkreupel. is op insleep er? staan

10 er 1 last opgenomen. rotkreupel geregistreerd: In geval vaccin tegen het rotkreupelvaccin het tegen ondanks dier bescherming Nederland dat heeft van vaccinatie biedt toch Dit In vaccin is niet Footvax. Soms in is dat een verschijnselen. vertonen serotype schapen serotypes.

wegfokken? Kun je rotkreupel

erfelijk aandoening is hiervoor het gezien deel voor bepalen een bepaald. in Deze alleen schapen Gericht nog welke een niet Praktisch is wegfokken hebben. te genetische kan theorie. aanleg mogelijk
gehad) de chronische op (vaker verlagen. termijn vatbaarheid hun nakomelingen met de lange in kan het rotkreupel Niet fokken koppel genetische en dragers

een Heeft schaap kreupel altijd rotkreupel?

rotkreupel kreupelt zijn andere besmettelijke 1 een aandoening kan Als waarschijnlijker. hand. ziektes zijn, niet, een er waaronder: als dan is ligt meer gaan en oorzaak Maar kreupel waardoor dan rest schaap voor een Nee. de meer dieren lopen, de er Naast mank meer dier

• Blauwtong
• (‘zere bekjes’) Ecthyma
• Gewrichtsontsteking
• Melkkreupelheid
• Mond-en-klauwzeer
• Stijve overhouders
• Weefselwoekeringen
• Zwelklauwtje
• Zwoegerziekte

Meer over informatie rotkreupel:

• over Nieuwsberichten rotkreupel
• klauwen over Nieuwsberichten
• Instructievideo Schaap klauwverzorging; vakblad YouTube-kanaal Het
• YouTube-kanaal klauwbekappen; nieuw vakblad systeem Het Demonstratievideo Schaap
• Behandeling 2022 veranderen; van Schaap vakblad februari editie Het rotkreupel, tijden
• en waar? Het wat editie 2020 is Klauwverzorging maart waar, vakblad Schaap, niet Wat is rotkreupel.
• Het over 2019 vragen editie Schaap, vakblad maart 10 voetbaden;
• Vakblad 2018 nee? editie Het of Bekappen, Schaap, mei ja
• het oktober-november Het Bekappen. Het nodig Nieuwe is; Schaap, alleen echt editie als 2017 Bekap vakblad